Ismail-paša

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Ismail-paša
Portret Ismail-paše
Egipatski kediv
Vladavina 1863. - 1879.
Prethodnik Muhamed Said-paša
Nasljednik Teufik-paša
Dinastija Muhameda Alija
Otac Ibrahim-paša od Egipta
Rođenje 31. decembar 1830.
Kairo
Smrt 2. mart 1895.

Ismail-paša (Kairo, 31. decembar - Istanbul, 2. mart 1895.) bio je osmanski kediv Egipta od 1863. do 1879.[1]

Period njegove vladavine bio je obilježen enormnim rastom vanjskog duga, što je na kraju dovelo do Britanske okupacije Egipta 1882.[1]

Biografija

[uredi | uredi kod]

Ismail se prije nego što je postao kediv 1863., školovao u Parizu i bio slan u razne diplomatske misije po Evropi. Kao kediv vodio je važne pregovore oko dovršetka Sueskog kanala. Kad se dovršenje kanala primaklo kraju u ljeto 1869. - Ismail je u novembru organizirao veličanstvenu (i skupu) ceremoniju otvaranja, da svijetu pokaže svoje kedivsko bogatsvo.[1]

Jedna od njegovih značajnijih inovacija bila je osnivanje skupštine delegata u novembru 1866. koja je trebala biti neki korak prema demokraciji, iako se radilo samo o savjetodavnom tijelu. Na kraju su njeni članovi ipak imali važan utjecaj na njegovu vladavinu. U toj skupštini su dominantnu ulogu imali seoski muhtari (starješine), koji bi do tog položaja došli novcem, tako što bi za period od 6 godina unaprijed platili porez na zemlju (i tako ga kreditirali). Ismail im je zauzvrat dovao razne privilegije a na kraju i vlasništvo nad tom zemljom, koja dotad nije bila njihova. Njihova koruptivna povezanost pokazala se 1876. kad je skupština ponovno odobrila Ismailov zakon iz 1871. o plaćanju poreza unaprijed, koji je on bio ukinuo.[1]

Jedna od njegovih neostvarenih želja bila je da golema područja Sudana stavi pod efikasnu egipatsku kontrolu, zbog tog je angažirao svu silu evropskih i američkih savjetnika, nadajući se da oni neće biti toliko podložni korupciji kao njegovi činovnici.[1]

Ismail-paša za svoju politiku modernizacije zemlje trošio ogromnu količinu novca, a velik dio su mu dali evropski financijeri. Kad je preuzeo vlast, egipatski nacionalni dug iznosio je 7.000.000 £, da bi do 1876. povećao na gotovo 100 000 000 £.[1] Zbog tog je na pritisak evropskih kreditora osnovana Komisija, koja je trebala upravljati tim javnim dugom, ali Ismail-paša nije htio provoditi mjere po njihovom diktatu, pravdajući se da će to naštetiti njegovoj unutrašnjoj politici. Zbog tog ga je osmanski sultan Abdul Hamid II smjenio u junu 1879.[1]

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Ismāʿīl Pasha, Ottoman viceroy of Egypt (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 3.07.2020. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]
Prethodnik: Egipatski kediv (1863. - 1879.) Nasljednik:
Muhamed Said-paša Teufik-paša